Türkiye'de erken emeklilik planlaması yapan vatandaşlar için en kritik unsur, ilk sigorta giriş tarihidir. Geçmiş yıllarda çocuk yaşta sigorta başlangıcı yapılan kişiler, aynı yaş grubundaki diğer bireylere göre 17 ila 20 yıl daha erken emekli olma imkânı yakalayabiliyordu. Ancak son yıllarda sosyal güvenlik mevzuatında yapılan düzenlemeler, bu avantajı büyük ölçüde ortadan kaldırdı.
1999 Öncesi Avantajlı Dönem
8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayanların prim günleri, 18 yaş altındaki sigortalılıkları da dahil edilerek hesaplanabiliyor. Ancak emeklilik yaşı hesaplanırken, sigortalılık süresi yalnızca 18 yaş tamamlandıktan sonraki dönemden başlatılıyor. Bu da çocuk yaşta işe başlayan bireylerin, prim günlerini erken tamamlamasına rağmen yaş kriterini beklemek zorunda kalabileceği anlamına geliyor.
1999-2008 Arası Başlayanlar İçin Geçerli Kurallar
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu dönemde sigortalı olanlar, çocuk yaşta işe başlamış olsalar bile, emeklilik yaşları bu tarihler arasında belirlenen şartlara göre sabitlenmiş durumda. Bu da 2008’de yürürlüğe giren yeni sosyal güvenlik yasasıyla birlikte çocuk sigortalılığının avantajını sınırlandırdı.
2008 Sonrası Sigortalılar İçin Yeni Dönem
30 Nisan 2008 sonrasında sigorta girişi yapılan bireyler için erken sigorta başlangıcının emeklilik yaşı üzerinde artık doğrudan bir etkisi bulunmuyor. Emeklilik için belirlenen prim gün sayısı kadar çalışmak ve yaş şartını yerine getirmek gerekiyor. 4/a statüsünde çalışanlar 7200, 4/b ve 4/c statüsündekiler ise 9000 prim günü şartını karşılamak zorunda. Bu şartları 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecek. Sonraki yıllarda tamamlayanlar için emeklilik yaşı her iki yılda bir artacak.
Yeni sistemde, çocuk yaşta sigortalı olmak erken emeklilik için tek başına yeterli değil. Emeklilik yaşını erkene çekmek isteyenler için artık en etkili yöntem, aralıksız çalışarak prim gün sayısını kısa sürede tamamlamak. Aksi halde, erken sigorta girişi yapılmış olsa bile, yaş kriteri nedeniyle emeklilik gecikebiliyor.
